Luật bóng rổ 3×3 Fiba mới nhất
Thi đấu bóng rổ không phải lúc nào cũng là hình thức thi đấu 5 với 5 mà còn có hình thức thi đấu 3 với 3 hay còn gọi là bóng rổ đường phố.
Ban hành kèm theo Quyết định số 186/QĐ-VBF ngày 27 tháng 03 năm 2019 của Liên đoàn Bóng rổ Việt Nam
Điều 1. Sân và bóng thi đấu
1.1. Trận thi đấu sẽ được tổ chức trên sân bóng rổ 3×3 với 1 cột rổ. Diện tích của sân bóng rổ 3×3 tiêu chuẩn là 15x 11 mét (dài x rộng). Sân thi đấu cần có kích thước theo đúng tiêu chuẩn, bao gồm đường ném phạt (5,80 mét), đường 2 điểm (6,75 mét) và khu vực “nửa vòng tròn không phạt lỗi tấn công” phía dưới rổ. Có thể sử dụng nửa sân bóng rổ tiêu chuẩn (sân bóng rổ 5×5).
1.2. Bóng rổ 3×3 tiêu chuẩn sẽ được sử dụng để thi đấu ở mọi phân khúc khác nhau.
Lưu ý:
- Đối với cấp cơ sở, bóng rổ 3×3 có thể tổ chức thi đấu ở bất kỳ địa điểm nào; Nếu tổ chức ở mặt sân đã có vạch kẻ, những quy định về đường kẻ cần phải căn cứ vào điều kiện thực tiễn. Tuy nhiên, các giải đấu chính thức của FIBA 3×3 phải tuân thủ hoàn toàn theo các tiêu chuẩn ở trên bao gồm cả khu vực giới hạn sau rổ và đồng hồ bấm giờ được gắn vào tấm lót chắn khu vực giới hạn sau rồi
- Các giải đấu chính thức của FIBA bao gồm các giải Olympic, World Cup 3×3 (bao gồmU23 và U18), Zone Cup (bao gồm U18) và giải 3×3 World Tour.
>>>>> Xem thêm: Những quả bóng rổ HOT nhất hiện nay
Điều 2. Đội bóng
Mỗi đội bóng có 04 vận động viên (VĐV); trong đó 03 VĐV trên sân và 01 VĐV dự bị.
Lưu ý: Không cho phép Huấn luyện viên có mặt trên sân thi đấu hay chỉ đạo từ xa từ băng ghế khán giả.
Điều 3. Trọng tài trận đấu
Tổ trọng tài điều khiển trận đấu gồm 02 trọng tài chính và 03 nhân viên bàn thư ký điều khiển thời gian/ghi biên bản thi đấu.
Lưu ý: Điều 3 này không áp dụng cho các sự kiện giải đấu cấp cơ sở.
Điều 4. Bắt đầu trận đấu
4.1. Trước khi trận đấu bắt đầu, cả 2 đội cùng đồng thời tiến hành khởi động.
4.2. Việc lựa chọn đội kiểm soát bóng đầu tiên được thực hiện bằng cách tung đồng xu. Đội thắng từ việc tung đồng xu sẽ được lựa chọn quyền kiểm soát bóng khi bắt đầu trận đấu hoặc khi bắt đầu hiệp phụ nếu có.
4.3. Trận đấu chi được bắt đầu khi các đội có đủ 03 vận động viên trên sân. Lưu ý: Điều 4.3 không bắt buộc đối với các sự kiện giải đấu cấp cơ sở.
Điều 5. Ghi điểm
5.1. Những quả ném rổ thành công trong khu vực đường vòng cung (khu vực 1 điểm) được tính 1 điểm.
5.2. Những quả ném rổ thành công ngoài khu vực đường vòng cung (khu vực 2 điểm) được tính 2 điểm.
5.3. Những quả ném phạt thành công được tính 1 điểm.
Điều 6. Thời gian thi đấu và đội thắng cuộc
6.1. Thời gian thi đấu chính thức của một trận đấu là 10 phút. Đồng hồ thi đấu sẽ dừng lại trong các tình huống bóng chết và ném phạt. Sau khi đội tấn công và phòng thủ hoàn thành 1 lần giao bóng, đồng hồ thi đấu sẽ tiếp tục chạy trở lại ngay khi đội tấn công nhận bóng.
6.2. Tuy nhiên, trước khi thời gian thi đấu kết thúc, đội ghi được 21 điểm hoặc hơn 21 điểm trước sẽ trở thành đội thắng cuộc. Điều này chỉ áp dụng trong thời gian thi đấu chính thức (không áp dụng với hiệp phụ).
6.3. Nếu tỷ số là hòa sau khi kết thúc thời gian thi đấu chính thức, sẽ tiến hành thi đấu hiệp phụ. Thời gian nghỉ trước khi hiệp phụ bắt đầu là 1 phút. Đội ghi được 2 điểm trước trong hiệp phụ sẽ là đội thắng cuộc.
6.4. Nếu đến thời điểm bắt đầu trận đấu theo lịch thi đấu, đội bóng không có đủ 03 VĐV trên sân sẵn sàng thi đấu, đội đó sẽ bị xử thua do truất quyền thi đấu. Nếu bị xử thua do truất quyền thi đấu, điểm số của trận đấu sẽ được ghi W0 hoặc 0-W (W là đội thắng).
6.5. Nếu đội nào rời khỏi sân đấu trước khi trận đấu kết thúc, hoặc tất cả các VĐV của đội đó bị chấn thương và/hoặc bị truất quyền thi đấu, đội đó sẽ bị xử thua vì bỏ cuộc do thiếu người. Trong trường hợp có đội bị xử thua vì bỏ cuộc do bị xử thua cuộc, đội thắng được quyền lựa chọn bảo lưu số điểm của đội ghi được hoặc giành điểm từ trận thắng do truất quyền thi đấu, trong bất kỳ trường hợp nào, đội bị xử thua cuộc sẽ có số điểm là 0.
6.6. Đội bị xử thua vì thua cuộc do thiếu người hoặc bị truất quyền thi đấu vì lý do không chính đáng sẽ bị loại khỏi giải đấu.
Lưu ý:
- Trong trường hợp không có đồng hồ thi đấu, ban tổ chức sẽ quyết định thời gian thi đấu và/hoặc điểm số quy định để thắng cuộc. FIBA kiến nghị thống nhất giới hạn thời gian thi đấu với số điểm ghi được như sau: 10 phút/10 điểm, 15 phút/15 điểm, 20 phút/21 điểm.
- Điều 6.4 không bắt buộc với các giải đấu cấp cơ sở.
Điều 7. Lỗi/Ném phạt
7.1. Một đội sẽ bị xử phạt ném phạt sau khi phạm quá 6 lỗi. Vận động viên sẽ không bị đuổi ra khỏi sân vì số lỗi cá nhân nếu vẫn đảm bảo tuân thủ các quy định ở điều 16.
7.2. Nếu tình huống ném rổ không thành công; Lỗi với VĐV có động tác ném rõ trong khu vực đường vòng cung sẽ bị ném phạt 1 quả; Lỗi với VĐV có động tác ném rổ ở ngoài khu vực đường vòng cung sẽ bị ném phạt 2 quả.
7.3. Lỗi với VĐV có động tác ném rổ thành công, tính điểm và đối phương được ném thêm 1 quả phạt.
7.4. Các Lỗi phản tinh thần thể thao và lỗi truất quyền thi đấu sẽ bị tính 2 lỗi vào số lỗi đồng đội. Lỗi phản tinh thần thể thao đầu tiên của một VĐV sẽ xử phạt 2 trái ném phạt, nhưng không mất quyền kiểm soát bóng. Tất cả các lỗi truất quyền thi đấu (bao gồm lỗi phản tinh thần thể thao thứ hai của một VĐV) sẽ xử phạt 2 trái ném phạt và quyền kiểm soát bóng cho đối phương.
7.5. Một đội phạm lỗi đồng đội lần thứ 7, 8 và 9, đội đối phương sẽ được hưởng 2 quả ném phạt. Từ lỗi thứ 10 trở đi, đội đối phương sẽ được hưởng 2 quả ném phạt và được quyền kiểm soát bóng. Điều này được áp dụng cho cả lỗi phản tinh thần thể thao và lỗi với VĐV có động tác ném rổ, không theo quy định ở điều 7.2, 7.3 và 7.4.
7.6. Tất cả các lỗi kỹ thuật đều bị xử phạt 1 quả ném phạt. Sau tình huống ném phạt, trận đấu sẽ tiếp tục như sau:
- Nếu lỗi kỹ thuật tính cho VĐV phòng thủ, đồng hồ thi đấu sẽ được điều chinh về 12 giây cho đội đối phương.
- Nếu lỗi kỹ thuật của đội tấn công, đồng hồ thi đấu sẽ tiếp tục từ thời điểm dừng lại trước đó cho đội tấn công.
Lưu ý: Không cho ném phạt đối với lỗi tấn công.
Điều 8. Cách chơi bóng
8.1. Sau pha bóng vào rổ hoặc pha ném phạt cuối vào rổ (ngoại trừ các trường hợp tiếp tục được kiểm soát bóng):
- VĐV của đội không ghi điểm sẽ tiếp tục trận đấu bằng cách dẫn hoặc chuyền trực tiếp bóng từ trong sân, phía dưới rổ (không phải sau đường biên cuối sân) đến bất kỳ vị trí nào trong sân ngoài đường vòng cung 2 điểm.
- Khi đó, đội phòng thủ không được cản phá bóng trong khu vực nửa vòng tròn không va chạm ở dưới rổ.
8.2. Tiếp theo pha ném rổ hoặc quả phạt cuối bóng không vào rổ (ngoại trừ các trường hợp tiếp tục được kiểm soát bóng):
- Nếu đội tấn công giành được bóng, có thể tiếp tục tấn công mà không cần phải đưa bóng ra ngoài đường vòng cung.
- Nếu đội phòng thủ giành được bóng sẽ phải đưa bóng ra ngoài đường vòng cung (bằng cách chuyển hoặc dẫn bóng).
8.3. Nếu đội phòng thủ cướp hoặc cản được bóng, bóng phải được đưa ra ngoài đường vòng cung bằng cách chuyển hoặc dẫn bóng).
8.4. Trong các trường hợp bóng chết mà sau đó quyền kiểm soát bóng được trao cho 1 đội, trận đấu sẽ được tiếp tục bằng cách giao bóng (giữa đội phòng thủ và đội tấn công) ở vị trí định và bên ngoài đường vòng cung.
8.5. Một vận động viên được xem là đứng ngoài khu vực đường vòng cung khi có cả 2 chân đều nằm phía ngoài và không chạm chân vào vạch.
8.6. Khi xảy ra tình huống nhảy tranh bóng, đội phòng thủ sẽ được quyền kiểm soát bóng.
Điều 9. Trì hoãn
9.1. Việc trì hoãn hoặc chủ động chơi bóng không tích cực (cố tình không ghi điểm) sẽ được coi là phạm luật.
9.2. Nếu sân được lắp đồng hồ tính thời gian cho đợt tấn công (shot clock), đội tấn công phải thực hiện ném rổ trong vòng 12 giây. Đồng hồ 12 giây sẽ bắt đầu chạy lại ngay sau khi VĐV của đội tấn công có bóng (sau tình huống giao bóng giữa đội phòng thủ với đội tấn công hoặc ở dưới bảng rổ sau pha bóng rổ)
9.3. Nếu sau khi đưa bóng ra ngoài, VĐV tấn công dẫn bóng vào trong khu vực vòng cung và quay hướng lưng về phía rõ từ 5 giây trở lên sẽ bị coi là phạm luật.
Lưu ý: Nếu sân thi đấu không được trang bị đồng hồ 12 giây, mà có 1 đội thi đấu tiêu cực, không cố gắng ném rõ, trọng tài sẽ đưa ra cảnh cáo và ra kỷ hiệu đếm ngược thời gian 5 giây cuối cùng.
Điều 10. Thay người
Việc thay người được chấp nhận với bất kỳ đội nào trong các tình huống bóng chết và trước khi ném phạt hoặc trước khi đội phòng thủ giao bóng cho đội tấn công. VĐV dự bị có thể vào sân thay người sau khi đồng đội của anh ta đã ra khỏi sân và có sự tiếp xúc cơ thể với anh ta. Việc thay người chỉ được thực hiện ở phía sau đường biên ngang đối diện với bảng rổ; và việc thay người không cần báo cho trọng tài hay nhân viên bàn thư ký.
Điều 11. Hội ý
11.1. Mỗi đội có 1 lần hội ý. Mọi VĐV kể cả dự bị đều có quyền xin hội ý trong các tình huống bóng chết.
11.2. Trường hợp có truyền hình, trong tất cả các trận đấu, ban tổ chức có thể cho áp dụng thêm 2 lần hội ý cho truyền hình ở lần bóng chết đầu tiên sau khi đồng hồ thi đấu hiển thị ở 6:59 và 3:59. 1.3. Thời gian cho mỗi lần tạm dừng là 30 giây.
Lưu ý: Việc tạm dừng và thay người chỉ được thực hiện trong các tình huống bóng chết và không được chấp nhận khi bóng sống (Điều 8.1)
Điều 12. Sử dụng tư liệu hình ảnh
12.1. Khi điều kiện cho phép, Hệ thống phát lại (IRS) sẽ được trọng tài sử dụng trong trận đấu nhằm xác định:
Tỷ số ghi sai hoặc đồng hồ bấm giờ/đồng hồ 12 giây hiển thị sai ở bất cứ thời điểm nào trong trận đấu
Pha ném rõ cuối cùng vào cuối thời gian thi đấu chính thức, bóng đã rời tay và/hoặc pha ném rổ được tính 1 điểm hay 2 điểm.
Bất kỳ tình huống nào trong khoảng thời gian 30 giây cuối của thời gian thi đấu chính thức của trận đấu hoặc trong hiệp phụ.
“Đề nghị Khiếu nại” của một đội bóng.
12.2. Trong trường hợp khiếu nại, video ghi hình trận đấu chỉ được sử dụng để xác định pha ném rõ cuối cùng bóng đã rời tay hay chưa khi có tín hiệu kết thúc thời gian thi đấu hoặc xác định quả ném rổ được tính 1 điểm hay 2 điểm.
Lưu ý: Một “Đề nghị khiếu nại” chi có thể được thực hiện tại các kg Olympic, World Cup (nội dung không giới hạn tuổi) và World Tour, cũng như các giai có điều này được quy định trong điều lệ và có sử dụng IRS.
Điều 13. Quy định về khiếu nại
Nếu một đội cho rằng, một phán quyết của trọng tài hoặc bất kỳ tình huống nào xảy ra trên sân gây bất lợi cho đội đó, việc khiếu nại sẽ được tiến hành theo trình tự như sau:
Một thành viên của đội khiếu nại sẽ ký vào tờ ghi điểm ngay sau khi trận đâu kết thúc và trước khi trọng tài chính ký tên vào biên bản thi đấu.
Trong vòng 30 phút, đội khiếu nại phải nộp văn bản nói rõ về trường hợp đó và nộp phí là 200 đô la Mỹ cho Ban tổ chức. Nếu khiếu nại được chấp nhận thì số tiền này sẽ được hoàn trả.
Lưu ý: Đối với Giải thi đấu bóng rổ 3×3 do Liên đoàn Bóng rổ Việt Nam ban hành Điều lệ thì phi khiếu nại thực hiện theo quy định của Điều lệ.
Điều 14. Xếp hạng
Khi xếp hạng ở vòng bảng hay xếp hạng chung cuộc (ngoại trừ xếp hạng của chuỗi những giải đấu liên kết), sẽ tuân theo trình tự dưới đây. Nếu các đội sau khi hoàn thành cùng giai đoạn của giải đấu mà có kết quả bằng nhau sẽ áp dụng các bước tiếp theo để xếp hạng:
- Đội có nhiều trận thắng nhất (hoặc so sánh tỷ lệ thắng trong trường hợp số trận đã thi đấu không bằng nhau).
- Kết quả đối đầu giữa các đội bằng điểm nhau (chỉ lấy kết quả thắng thua và chỉ áp dụng cho xếp hạng trong một bảng đấu).
- Chỉ số trung bình điểm ghi được nhiều nhất (không tính điểm đạt được trong trận đấu mà đối phương bị truất quyền thi đấu) Nếu các đội vẫn hòa sau cả 3 bước tính, đội được xếp hạng hạt giống cao hơn sẽ được xếp hạng trên.
Xếp hạng các đội ở những giải “Tour” (là chuỗi những giải đấu liên kết) sẽ được tính cho những cá nhân/đội có mặt ở tất cả các giải trong “Tour”, ví dụ cho VĐV (khi VĐV tạo đội mới tại từng giải đấu) hoặc đội bóng (nếu những VĐV đội đó thi đấu cho chung 1 đội suốt các giải trong tour). Thứ tự xếp hạng trong “Tour” như sau:
- Xếp hạng của giải đấu cuối cùng hoặc giải đấu trước đó có liên quan đến việc tham dự “Tour” chung kết.
- Điểm tổng kết “Tour” ghi nhận cho bảng xếp hạng chung cuộc ở mỗi “Tour stop” (giải đấu trước tour)
- Nhiều trận thắng nhất tại “Tour” (hoặc so sánh tỷ lệ thắng trong trường | hợp số trận đấu không bằng nhau)
- Trung bình điểm ghi được trong một trận đấu nhiều nhất (không tính điểm đạt được trong trận đấu mà đối phương bị truất quyền thi đấu)
- Xếp hạt giống cho mục đích ghép đội đấu loại trực tiếp của “Tour” sẽ được thực hiện đồng thời với xếp hạt giống tại mỗi giải cụ thể. Bất kể quy mô giải đấu như thế nào, điểm trong sẽ tour được ghi nhận từ các giải đấu của tour theo xếp hạng như sau
Lưu ý: Xếp hạt giống cho “Tour” được thực hiện cho tất cả các đội tham gia trong một “Tour”, bất kể họ có thi đấu hay không thi đấu ở các sự kiện tiếp.
Điều 15. Nguyên tắc xếp hạng hạt giống
Các đội căn cứ vào số điểm tích luỹ được để xếp hạng hạt giống (tổng hợp số điểm đạt được của 3 vận động viên xuất sắc nhất đội trước khi bắt đầu giải).
Trong trường hợp điểm xếp hạng của các đội bằng nhau, việc xác định xếp hạng hạt giống trước giải đấu sẽ được quyết định bằng cách lựa chọn ngẫu nhiên.
Lưu ý: Trong các giải thi đấu của đội tuyển quốc gia, việc xếp hạng hạt giống được tiến hành dựa trên Bảng xếp hạng 3×3 của các Liên đoàn.
Điều 16. Truất quyền thi đấu
Một vận động viên phạm 02 (hai) lỗi phần tinh thần thể thao (không áp dụng đối với lỗi kỹ thuật) sẽ bị truất quyền thi đấu ở trận đấu đó và ban tổ chức có thể truất quyền thi đấu tại giải đấu. Ngoài ra, ban tổ chức có thể quyết định loại những vận động viên có liên quan ra khỏi các giải đấu vì có hành vi bạo lực, có lời nói khiếm nhã hoặc hành vi thô bạo quá mức, gây ảnh hưởng đến kết quả thi đấu, vi phạm luật chống Doping của FIBA (Quyển 4 trong Quy chế nội bộ của FIBA) hoặc bất kỳ vi phạm nào khác liên quan đến Quy chuẩn mực đạo đức của FIBA (Quyển 1 – Chương 3 trong Quy chế nội bộ FIBA). Ban tổ chức có thể loại cà đội ra khỏi giải đấu tùy thuộc vào mức độ tham gia và vi phạm của các thành viên khác trong đội (bao gồm cả những VĐV không tham gia vào những hành vi đó) đối với các hành vi nói trên. FIBA có quyền quyết định xử phạt kỷ luật trong khuôn khổ pháp lý của giải, việc truất quyền thi đấu theo điều 16 không ảnh hưởng tới các Điều khoản của play.fiba3x3.com và điều lệnh trong Quy chế nội bộ của FIBA.
Điều 17. Áp dụng cho Nội dung U12
Những tuỳ chỉnh sau được khuyến khích áp dụng cho nội dung U12:
- Nếu có thể, hạ thấp độ cao rổ xuống 2.60m.
- Đội đầu tiên ghi điểm trong hiệp phụ sẽ giành chiến thắng.
- Không sử dụng đồng hồ bấm giờ. Nếu một đội thi đấu tiêu cực, không cố gắng ném rõ, trọng tài sẽ đưa ra cảnh cáo và ra ký hiệu đếm ngược thời gian 5 giây cuối cùng.
- Các tình huống xử phạt theo lỗi đồng đội sẽ không được áp dụng. Tất cả các lỗi sẽ được tiếp tục bằng tình huống giao bóng giữa đội phòng thủ và đội tấn công, ngoại trừ những tình huống có hành động ném rổ, lỗi kỹ thuật và lỗi phản tinh thân thể thao.
- Không có hội ý.
Qua bài viết này Thethaophui.vn mong rằng quý độc giả có thể biết và hiểu rõ luật thi đấu 3×3 để có thể góp phần tạo ra những sân chơi chuyên nghiệp cho những giải bóng rổ 3×3.